jak zbudować reportaż

Jak zbudować fotoreportaż, by przykuć uwagę i wywołać emocje

Internet jest dziś pełen zdjęć. Czasem są to zdjęcia dobre, ale najczęściej niestety takie, którymi nie warto zaśmiecać sobie głowy. Przy tym przeważają zdjęcia pojedyncze. Brakuje więc nie tylko dobrych zdjęć, brakuje także dobrych, dłuższych, fotograficznych opowieści. Dlatego dziś piszę o tym, jak zbudować spójny, wciągający fotoreportaż.

Choć jedno zdjęcie nie raz może powiedzieć więcej niż tysiąc słów, to jednak czasami do opowiedzenia historii potrzebujemy więcej kadrów. Na przykład dlatego, że pojedyncze zdjęcie nie zawsze jest w stanie wyjaśnić cały kontekst fotografowanej sytuacji – pisałam o tym w artykule „Oto, co się wydarzy, gdy na zdjęciu zabraknie kontekstu”.

No właśnie, kadrów do opowiedzenia historii. To w fotoreportażu słowa kluczowe. Fotoreportaż nie jest bowiem zbiorem dowolnych zdjęć, na przykład Twoich najlepszych albo ulubionych, ale jest zbiorem przemyślanym, spójnym, opowiadającym o jakimś konkretnym zdarzeniu albo opisującym pewną zastaną sytuację. Fotoreportaż ma swoją myśl przewodnią, jeden temat, wokół którego toczy się cała opowieść.

Jak zbudować klasyczny fotoreportaż

Tworzenie wciągającej opowieści to bardzo trudna sprawa. Jak opowiedzieć kadrami historię pełną emocji i napięcia, czyli jak zbudować fotoreportaż tak, by nie zanudzić widza, ale wywołać w nim emocje?

Warto zacząć od klasyki.

Klasyczna budowa fotoreportażu opiera się na kilku (teoretycznie) prostych zasadach. Po pierwsze, dobre zdjęcie na otwarcie. Powinien to być mocny kadr, który nakieruje widza, podpowie mu, co jest tematem Twojej opowieści. Ale jednocześnie nie powie zbyt wiele, nie wyjaśni historii już na samym początku. Zaciekawi widza, zaintryguje, przykuje jego uwagę, zachęci do dalszego oglądania.

Następne kadry snują opowieść, odkrywają kolejne puzzle, rozwijając myśl zawartą w zdjęciu na otwarcie i potęgując napięcie, aż do nadejścia punktu kulminacyjnego opowiadanej historii. To jest drugie najważniejsze zdjęcie klasycznego fotoreportażu, w którym wszystko się wyjaśnia.

Opowieść kończy trzecie najważniejsze zdjęcie fotoreportażu, a mianowicie zdjęcie na zamknięcie. To zdjęcie, które wygasza opowiadaną historię, tonuje nagromadzone napięcie. Zawiera celną puentę, ma za zadanie pozostawiać widza z jakimś przesłaniem bądź odczuciem.

Rodzaje zdjęć w fotoreportażu

Dobry fotoreportaż to nie tylko przemyślana treść, ale również forma tę treść podkreślająca. Budując fotoreportaż, dobrze jest użyć różnych typów zdjęć. Najczęściej są to:

  • plan ogólny
  • portret
  • detal
  • zdjęcie akcji

Plan ogólny to szeroki kadr, który pokazuje, gdzie Twoja opowieść się dzieje.

Portret to zdjęcie przedstawiające widzowi Twojego bohatera lub bohaterów.

Detal wyjaśnia i przybliża opowiadaną historię.

Zdjęcie akcji to dynamiczne ujęcie, która zwykle stanowi punkt kulminacyjny opowieści.

Kolejność typów zdjęć w opowieści nie jest z góry narzucona, zależy tylko od Ciebie.

Zasady warte stosowania

Mniej znaczy więcej

Fotoreportaż powinien mieć zwięzłą formę. Oznacza to tyle, że zdjęć w opowieści powinno być tak mało, jak to tylko możliwe, by jednocześnie w pełni przekazać Twoją myśl. Nastaw się więc na minimalizm. Lepiej czegoś nie dopowiedzieć, niż pokazać za dużo i zanudzić widza. Każde zdjęcie powinno wnosić coś nowego do Twojej opowieści. Jeśli nie wnosi, lepiej je wyrzuć, choćby było najpiękniejszym kadrem w całej historii. Dzięki temu nadasz opowieści wartką akcję i tym samym zapewnisz uwagę widza.

Nienaganna technika

Ponieważ zdjęć w fotoreportażu ma być mało, stąd każde z nich powinno być doskonałe technicznie i w punkt przedstawiać myśl, którą jako autor chcesz przekazać. Widz nie może doszukiwać się, o czym zdjęcie opowiada – to autor powinien zadbać, aby za pomocą kompozycji, światła, koloru itp. przedstawić, co jest w danym kadrze najważniejsze.

Spójność wizualna

W opowiadaniu kadrami bardzo ważna jest wizualna spójność. Opowieść powinna wyglądać jak jednolita historia, a nie przypadkowy zlepek zdjęć. Co to oznacza w praktyce? Na przykład tyle, że wszystkie zdjęcia w fotoreportażu powinny wyglądać podobnie. Jeśli zdecydujesz się na czerń i biel, to konsekwentnie w całej opowieści. Jeśli na kolor, to tylko kolor, ani jedno zdjęcie nie może być wówczas czarno-białe. Wszystkie zdjęcia powinny mieć także na przykład te same proporcje – jeśli jedno jest w proporcji 3 do 2, to pozostałe także. Niespójnie wyglądałoby tu pojedyncze zdjęcie w kwadracie, zaburzałoby opowieść. Analogicznie, jeśli wszystkie zdjęcia w opowieści mają orientację poziomą z wyjątkiem jednego, to lepiej poszukaj innego zdjęcia poziomego lub dodaj więcej zdjęć w pionie.

Powtarzalność i przeciwstawności

Spójność to także powtarzalność. Wybierz do swojej opowieści powtarzalny motyw: na przykład jednego bohatera, albo jedną powtarzalną rzecz, która łączy różnych bohaterów, jakiś symbol, wokół którego zbudujesz opowieść. Motywem może być również ten sam kolor, linie itp.

Spójność wizualna nie oznacza, że nie możesz eksperymentować z przeciwstawnościami. Jak najbardziej możesz budować swoją opowieść na zasadzie opozycji, na przykład jak napisałam powyżej mieszając zdjęcia w pionie i poziomie, albo ciemne z jasnymi, detale z szerokimi planami. Ale rób to w sposób przemyślany i konsekwentny, tak, by w żadnym wypadku nie wyglądało na połączenie przypadkowe.

Jak to robią mistrzowie

Poczytaj, jak swoje opowieści buduje mistrz klasycznego fotoreportażu Tomasz Tomaszewski. Obejrzyj także prace innych fotografów – sprawdź fotoreportaże nominowane w ostatniej edycji konkursu Grand Press Photo.

Mam nadzieję, że trochę przybliżyłam Ci informacje o tym, jak zbudować dobry fotoreportaż. Najtrudniej jest oczywiście zastosować wiedzę w praktyce, dlatego ćwicz i eksperymentuj jak najwięcej.

Podobne wpisy

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

5 komentarzy