Fotografie Julii Margaret Cameron kontra sztuczna inteligencja

Dziś dzielę się pierwszymi efektami pracy ze sztuczną inteligencją nad tworzeniem fotograficznych obrazów. Impulsem do zainteresowania się tą tematyką była oczywiście pierwsza wygrana zdjęcia stworzonego przez sztuczną inteligencję w prestiżowym konkursie Sony World Photography Awards. Dotychczas korzystałam jedynie z ChatGPT, dlatego z ciekawości postanowiłam sprawdzić, co sztuczna inteligencja potrafi w fotografii i jak tworzy obrazy.

Na pierwszy ogień postanowiłam sprawdzić, jak sztuczna inteligencja poradzi sobie z odwzorowaniem stylu fotograficznego Julii Margaret Cameron.

Twórczość Julii Margaret Cameron

Julia Margaret Cameron była angielską fotografką, która działała w połowie XIX wieku. Jest uznawana za jedną z najważniejszych postaci w historii fotografii. Urodzona w 1815 roku w byłych koloniach brytyjskich w Kalkucie i pochodząca z wyższych sfer, fotografią zajęła się dopiero w wieku czterdziestu ośmiu lat. Była autorką lirycznych portretów i zdjęć rodzajowych.

Jej fotografie zafascynowały mnie kilka lat temu. Zapytałam ChatGPT, co wie o stylu fotograficznym Julii Margaret Cameron:

Styl fotograficzny Julii Margaret Cameron charakteryzuje się kilkoma cechami:

1. Portretowanie ludzi – Cameron była znaną portrecistką i często fotografowała ludzi, szczególnie swoją rodzinę i przyjaciół. Jej portrety cechowały się głęboką empatią i niezwykłym zrozumieniem psychologii osób, które fotografowała.
2. Zniekształcenia perspektywy – Cameron często stosowała niskie ujęcia, co powodowało zniekształcenie perspektywy. W ten sposób chciała podkreślić emocjonalną naturę swoich fotografii i wywołać w widzu silne wrażenia.
3. Intensywna gra światła i cienia – Cameron eksperymentowała z oświetleniem, często stosując jasne i ciemne obszary w jednym zdjęciu. To nadawało jej fotografiom niepowtarzalny, dramatyczny nastrój.
4. Rozmycie – Cameron często stosowała technikę rozmycia, aby uzyskać bardziej artystyczny efekt. To sprawiało, że jej fotografie wyglądały jak obrazy.
5. Symbolizm – Cameron często stosowała symbole i alegorie, aby wyrazić swoje idee i emocje w fotografiach. Jej prace były często inspirowane literaturą i mitologią.

Ogólnie rzecz biorąc, styl fotograficzny Julii Margaret Cameron charakteryzował się mocnym naciskiem na emocjonalną treść i artystyczny wygląd zdjęć. Jej prace są uznawane za wyjątkowe i wpłynęły na rozwój fotografii artystycznej w XIX wieku.

Mogę potwierdzić, że sztuczna inteligencja dobrze zna teorię stylu Cameron, więc postanowiłam sprawdzić, jak widzi fotografie Cameron oraz jakie to ma przełożenie na generowane przez nią obrazy.

Jak korzystać ze sztucznej inteligencji

Praca ze sztuczną inteligencją polega na opisywaniu jej słownie obrazu, który ma wygenerować. Teoretycznie im bardziej precyzyjny opis zrobisz, tym lepszy efekt otrzymasz.

W przypadku zdjęć w stylu Julii Margaret Cameron, sztuczna inteligencja uporczywie tworzyła przede wszystkim portrety dziecięce, choć wyraźnie prosiłam o portret dorosłej kobiety. Czasem pojawiał się wśród nich również portret mężczyzny. Jednak kiedy wzorem jednej z fotografii Cameron poprosiłam o portret mężczyzny podobnego do Jezusa, w odpowiedzi otrzymałam dwa męskie i dwa kobiece portrety.

Jezus raczej niezupełnie był kobietą, wystarczy, że podobno był nią Kopernik.

Dodatkowo rzuciły mi się w oczy (he he) trzy problemy:

• problem z oczami: na większości portretów jedno oko znacznie różniło się od drugiego wielkością, źrenicą itp. Niektóre pozbawione były rzęs. Musiałam w opisie dodać informacje o „jednakowych oczach”, wtedy było trochę lepiej.
• problem z dłońmi: dłonie tworzone przez AI to tzw. „radosna twórczość”. Często w palcach trudno dopatrzeć się palców… Zamiast tego są pozbawione mięśni i skóry kości, walce, gnioty z ciasta. Paznokcie na palcach jednej dłoni potrafią być zarówno długimi hybrydami, jak i krótko przyciętymi paznokciami zapracowanych kobiet.
• problem z głębią ostrości: choć sztuczna inteligencja odwzorowała na zdjęciach małą głębię ostrości, to jest ona zupełnie nielogiczna. Często fragmenty położone w tej samej płaszczyźnie mają zupełnie inny, przypadkowy poziom ostrości.

Ogólnie jednak uważam, że poszło całkiem dobrze. Niedoskonałości techniczne sztucznej inteligencji świetnie wpisały się w klimat zdjęć w stylu Julii Margaret Cameron. Nieostrości i rozmycia spotęgowały nastrój. AI zaskakująco dobrze odwzorowała wyraz twarzy portretowanych osób: są pełne melancholii, tajemnicze, nieobecne, pochłonięte własnymi myślami. Doskonale również poradziła sobie ze światłocieniem i tonalnością.

Fotogenery, czyli zdjęcia stworzone przez sztuczną inteligencję

Mam duży problem z tym, jak nazywać fotopodobne obrazy tworzone przez sztuczną inteligencję. W moim osobistym odczuciu nie są to fotografie, to coś pomiędzy zdjęciami i grafiką. Odnoszę wrażenie, że potrzebujemy na to całkiem nowej nazwy.

Ostatecznie obrazy wygenerowane przez AI na podstawie moich mozolnie konstruowanych i wielokrotnie poprawianych opisów słownych nazwałam „fotogenerami”. Choć nie ukrywam, że do większości z nich lepiej pasowałoby określenie „fotodegeneraty”, tak były… dziwne.

Poniżej przedstawiam moje? jej? nasze? najlepsze fotogenery inspirowane stylem Julii Margaret Cameron:

Podsumowanie, czyli dlaczego sztuczna inteligencja jest ważna

Praca nad stworzeniem zdjęcia przez sztuczną inteligencję to praca ze słowami oraz obrazem, czyli połączenie, które uwielbiam najbardziej na świecie! Czuję, że mnie to wciągnie bardziej, niż dzisiaj mogę przypuszczać.

Jest to jednak bardzo ciężka praca. Na obecnym etapie rozwoju AI większość wygenerowanych przez nią obrazów ma się nijak do wejściowego opisu. Można by rzec, że to równie czasochłonne jak standardowe fotografowanie, tylko wymaga innych umiejętności oraz innego narzędzia.

Jak sztuczna inteligencja wpłynie na nasze życie? Odnosząc się do fotografii, myślę, że powstanie nowa jej dziedzina. Tak, jak jest fotografia analogowa i cyfrowa, jest grafika komputerowa, tak samo generowanie obrazów przypominających zdjęcia przez sztuczną inteligencję z czasem stanie się pełnoprawnym nurtem. Być może fotografią generatywną.

Czy sztuczna inteligencja jest niebezpieczna i zagraża człowiekowi? Twórcy bardzo starają się, aby tak się nie stało, wprowadzając liczne ograniczenia. Jak będzie, o tym dopiero się przekonamy.